طرح درس چیست و مراحل انجام آن

طرح درس چیست؟

طرح درس یک برنامه یا یک چهارچوب منظم و سازماندهی شده است. که معلم آن را طرح ریزی می کند. تا فرایند تدریس و آموزش را هدفمندانه شروع کند، با نظم پیش ببرد و به موقع، به پایان برساند. همچنین طرح درس همانند یک نقشه راه می ماند که مسیر تدریس را مشخص می کند.

طرح درس به دو صورت طراحی می شود. طرح درس سالانه یا ترمی و طرح درس روزانه یا جلسه ای

سالانه یا ترمی

برنامه ای برای یک سال تحصیلی یا یک ترم درسی است که به صورت کلی تدوین می شود.

روزانه یا جلسه ای

برنامه ای برای یک روز یا یک جلسه درسی است که به صورت جزئی تدوین می شود.

اهمیت و فواید استفاده از طرح درس

طرح درس چیست سالانه روزانه

– استفاده بهینه از زمان

– تحقق بهتر اهداف درسی از نظر کمی و کیفی

– کاهش بی نظمی و هرج و مرج در کلاس

– ایجاد انگیزه در معلم و دانش آموزان

– افزایش اعتماد به نفس مدرس یا معلم

– ایجاد یادگیری عمیق تر و پایدارتر در دانش آموزان

– نهادینه شدن نظم و انضباط در فعالیت های دانش آموزان

نگارش طرح درس

ما در این مطلب قصد نداریم یک جدول خام به شما بدهیم و به شما بگوییم که تمام درس ها و یا برنامه های درسی را در این جدول سازماندهی کنید. و طرح درس خود را مطابق آن بنویسید. زیرا ما معتقدیم که هر درس یا هر کتاب شرایط خاص خود را دارد و نمی توان همه ی درس ها را با یک فرمت مشترک برنامه ریزی کرد. در عوض به شما نکاتی را آموزش خواهیم داد که در هنگام نگارش از آن ها استفاده کنید و کار خود را اصولی و استاندارد پیش ببرید.

نکاتی که در نگارش طرح درس سالانه باید رعایت کرد:

– کل روزهای سال یا ترم را از روی تقویم بشمارید. سپس تعطیلات رسمی، را از آن ها کم کنید.

– مناسبت‌ها و مراسم‌های ملی و مذهبی را نیز در نظر بگیرید. زیرا بر ساعات درسی کلاس بسیار موثر هستند.

– ایام امتحانات را از روزهای اصلی کم کنید. زیرا در ایام امتحانات دیگر تدریسی نمی توان انجام داد.

– بهتر است زمان هایی را به جبران عقب افتادگی ها اختصاص دهید.

– بخشی از ایام ماقبل امتحانات را از برنامه‌ی خود حذف کنید تا به مرور و رفع اشکال اختصاص دهید.

– حواستان به روزهای ابتدای سال تحصیلی و روزهای بعد از تعطیلات عید نوروز باشد. زیرا در هر دو حالت، دانش آموزان پس از گذراندن تعطیلات بلند مدت به مدرسه آمده اند و آمادگی لازم برای فراگیری دروس جدید را مطابق میل شما ندارند.

– برنامه‌ی خود را کاملاً یک دست و همگن تدوین کنید. نه اینکه گاهی آن را آنقدر فشرده و سنگین کنید که همه اذیت شوند. و یا آنقدر برنامه را سبک کنید که کلاس از حالت واقعی خود خارج شود.

– برنامه‌ای متعادل تنظیم کنید. تا بتوانید علاوه بر آموزش، زمانی را به ارزشیابی، تفریح و بازبینی تکالیف نیز اختصاص دهید.

– بر محتوایی که قرار است تدریس کنید کاملا تسلط داشته باشید. تا در زمان بندی تدریس دروس به مشکل برنخورید.

متاسفانه گاهی برخی از معلمان می گویند: «طرح درس میخوای چکار؟ برو جلسه‌ای دو صفحه درس بده، تا کتاب تمومشه!» این حرف کاملا اشتباه است. زیرا افراد با تجربه به خوبی می دانند که گاهی تدریس یک صفحه از کتاب ممکن است چند جلسه زمان نیاز داشته باشد. اما تدریس چندین صفحه ممکن است در یک جلسه به راحتی انجام شود.

پیشنهاد می شود از مطلب «جلسه اول دیدار با اولیا» دیدن نمایید.

نکاتی که در نگارش طرح درس روزانه باید رعایت کرد

– در اولین گام باید کتاب راهنمای تدریس را مطالعه کنید. تا با اهداف آن درس در سطوح مختلف آشنا شوید.

– لیستی از وسایل آموزشی و رسانه های آموزشی مورد نیاز خود تهیه کنید. نظیر: گچ، تخته، ماژیک، دست سازه ها، محتوای الکترونیکی ، دیتاپروژکتور و…

– زمانی از جلسه را به بیان اهداف رفتاری درس اختصاص دهید. (البته این کار باید متناسب با گروه سنی دانش آموزان انجام شود)

– زمانی را به ایجاد انگیزه و افزایش تمرکز دانش آموزان اختصاص دهید.

– دانسته های دانش آموزان را از پیش نیازهای مورد نیاز آن درس بسنجید تا نقطه‌ی آغاز تدریس را پیدا کنید.

– تدریس خود را با روش تدریسی که مناسب تر است آغاز کنید.

– زمانی هم به ارزشیابی تکوینی (حین تدریس) و ارزشیابی پایانی اختصاص دهید.

– تکلیف مربوط به درس جدید را ارئه دهید و تکالیف درس های گذشته را بازبینی کنید.

امیدواریم که با رعایت نکات مذکور بتوانید کیفیت تدریس خود را بالا برده و طرح درسی اصولی و استاندارد یا طراحی و اجرا کنید.

شما از طرح درس های همین سایت می توانید استفاده کنید .